Senność dzienna oraz jakość snu u osób z nadwagą i otyłością

Abstrakt

WSTĘP. Występowanie nadwagi i otyłości w wielu krajach przybiera dziś rozmiar epidemii. Oprócz zwiększonego ryzyka zachorowania na choroby przewlekłe nadwaga i otyłość są czynnikiem ryzyka występowania zaburzeń snu. Konsekwencją problemów ze snem są senność dzienna oraz niska jakość snu. W pracy podjęto próbę wykazania związku między zwiększoną masą ciała a występowaniem senności dziennej oraz jakością snu badanych.

MATERIAŁ I METODY. W badaniach wzięło udział 100 pacjentów Poradni Dietetycznej ,,4 health” w Katowicach, w tym 60 kobiet i 40 mężczyzn. Średni wiek badanych wynosił 38 lat, a przedział wiekowy 19–68 lat. Narzędziem do badań był trzyczęściowy kwestionariusz składający się z pytań Epworth Sleepiness Scale (ESS), skali Jakości Snu (JS) oraz pytań dodatkowych (autorskich).

WYNIKI. Spośród badanych 47% miało nadwagę, 36% otyłość I stopnia, 12% otyłość II stopnia, a 5% otyłość III stopnia. Wskaźnik masy ciała (BMI) w badanej grupie mieścił się w zakresie 26–45 kg/m2. Im wyższy był BMI danej osoby, tym więcej godzin sypiała ona w ciągu doby. Spośród badanych 70% odczuwało zwiększony apetyt w sytuacjach stresowych, a 60% spożywało w nocy posiłki. Problem chrapania zgłaszało 47% badanych (ktoś zwrócił im uwagę, że chrapią), 49% podało, że nie chrapie. Wyniki (≥ 14 pkt. w ESS) świadczące o patologicznej senności dziennej uzyskało 8% badanych. Obniżoną jakość snu (JS > 29 pkt.) stwierdzono u 62% badanych.

WNIOSKI.

1. Osoby z wyższym BMI sypiają dłużej i jakość ich snu jest gorsza niż osób z niższym BMI.

2. U osób z wyższym BMI (bez względu na płeć) częściej występuje senność dzienna.

3. U większości badanych pojawia się w sytuacjach stresowych zwiększony apetyt.

4. Ponad połowa badanych osób podjada w nocy, a blisko połowa badanych chrapie.

INTRODUCTION. The prevalence of overweight and obesity has reached an epidemic scale in many countries. Apart from causing higher risk of chronic diseases, overweight and obesity may also lead to sleep disorders. The consequences of sleep disorders are daytime sleepiness and low sleep quality. The aim of this study was to demonstrate the association of overweight and obesity with the prevalence of daytime sleepiness and subjective sleep quality.

MATERIAL AND METHODS. The study involved 100 obese and overweight patients from clinic in Katowice (60% women and 40% of men; average age 37 years, range 19–67 years). We used anonymous questionnaire consisting of three parts: Epworth Sleepiness Scale (ESS), the scale of Sleep Quality (SQ), and additional (author’s) questions.

RESULTS. Overweight was diagnosed in 47% of patients, class I obesity in 36%, class II obesity in 12%, and class III obesity in 5%. Body mass index (BMI) ranged 26–45. Higher body mass index was associated with longer sleep time in 24-hour period. Seventy percent of patients reported increased appetite in stressful situations and 60% were night-eaters. Snoring problem was reported by 47% of patients (somebody told them that they snore) and 49% of patients declared that they did not snore. In 8% of studied patients ESS results were ≥ 14, what is an evidence of daytime sleepiness. Over 50% of patients had ESS score higher than 29 points, what indicates low sleep quality.

CONCLUSION

1. Patients with higher BMI slept longer and had poorer sleep quality than patients with lower BMI.

2. Daytime sleepiness occurred more frequently in patients with higher BMI (regardless of sex).

3. Most of studied patients reported increased appetite in stressful situations.

4. Half of patients were night-eaters and almost half of studied patients had snoring problems.