Teoretyczne podstawy kategorii „opieka” w pielęgniarstwie

Abstrakt

Wstęp. Dyscyplina naukowa, która pretenduje do miana nauki, dąży poprzez działania osób ją uprawiających do zweryfikowania podstawowej terminologii. Jednym podstawowych z terminów dla zawodów opiekuńczych, w tym i dla pielęgniarstwa, jest „opieka”, „opieka pielęgniarska”, „opiekuńczość”.  

Cel pracy. Celem pracy jest przedstawienie wyników analizy teoretycznej pojęć „opieka”, „opieka pielęgniarska” i „opiekuńczość” w pielęgniarstwie.

Materiał i metody. W pracy zastosowano analizę pojęć pozwalającą na określenie cech charakterystycznych pojęć według kryterium swoistości i odrębności.

Wyniki. Opieka pielęgniarska stanowi podstawowy sposób odnoszenia się do drugiego człowieka i polega na zaspokajaniu ponadpodmiotowych potrzeb pacjenta wynikających z zagrożenia życia i/lub zdrowia w nawiązanym stosunku opiekuńczym, który oparty jest na odpowiedzialności kompensacyjnej, moralnej oraz prawnej.

Wnioski. Opiekuńczość jako fenomen opieki pielęgniarskiej rzutuje na rozumienie zależności pomiędzy elementami struktury opieki w teorii i praktyce pielęgniarskiej.

Problemy Pielęgniarstwa 2008; 16 (4): 384–389

Introduction. Scientific discipline, which has aspirations of being recognised as a science through the activities of people who practise it, tends towards the verification of the basic terminology. The terms falling within the basic caring occupations, including nursing, are: care, nursing care and caring.

Aim. The objective of the study is the presentation of the results of theoretical analysis of the following terms: care, nursing care, and caring in nursing.

Material and methods. The analysis of concepts according to the principles of scientific usefulness which allows the determination of the defining characteristics of concepts in accordance with the criteria of specificity and distinctiveness.

Results. Nursing care is the basic way of showing respect to another person and consists in fulfilling the patients’ needs which are derive from the state of life and/or health risk and are realized in caring relationship based on compensative, moral and legal nurse’ responsibility.

Conclusions. Caring as a phenomenon of nursing care affects the understanding of the relationship between the elements of the structure of care in the theory and practice of nursing.

Nursing Topics 2008; 16 (4): 384–389