Onkologia w Praktyce Klinicznej 2011, tom 7, Supl. E

Ukierunkowane molekularnie leczenie nowotworów miało być „magicznym pociskiem”, dla którego specyficznym celem są komórki guza. Spodziewano się, że ten mechanizm działania oszczędzi tkanki zdrowe, nie indukując powikłań ograniczających intensywność dawki i skuteczność chemioterapii. Rzeczywiście, leczenie ukierunkowane molekularnie jest dość dobrze tolerowane i nie towarzyszy mu większość typowych dla leków cytotoksycznych działań niepożądanych. Ponieważ jednak hamowane szlaki sygnałowe uczestniczą w procesach fizjologicznych wielu tkanek, stosowanie tej grupy leków wiąże się z szeregiem specyficznych powikłań, które mogą być uciążliwe dla chorych, niekiedy wymuszają zmniejszenie dawki, bywają przyczyną przerwania leczenia, a nawet mogą zagrażać życiu...

Lapatynib jest doustnym niskocząsteczkowym inhibitorem kinazy tyrozyny (TKI) receptora HER2 (ErbB2) oraz receptora dla naskórkowego czynnika wzrostu 1 (HER1, ErbB1, EGFR)...

Kardiotoksyczność leków ukierunkowanych molekularnie skierowanych przeciwko receptorowi HER2 wynika z kluczowej roli tego receptora w procesach rozwoju oraz podtrzymywania prawidłowej struktury i funkcji miokardium oraz z jego udziału w naturalnych procesach naprawczych...

Lapatynib, podwójny inhibitor kinazy tyrozynowej receptorów HER1 i HER2, ma zastosowanie w leczeniu chorych na uogólnionego raka piersi z nadmierną ekspresją receptora HER2 — w skojarzeniu z kapecytabiną po niepowodzeniu terapii antracyklinami oraz trastuzumabem i taksoidami oraz u chorych po menopauzie z uogólnionym hormonozależnym rakiem piersi w skojarzeniu z inhibitorem aromatazy, w I rzucie leczenia...

Powikłania ze strony układu pokarmowego są częstym objawem niepożądanym leczenia przeciwnowotworowego [1, 2]. Biegunka występuje u około 65% chorych leczonych skojarzaniem lapatynibu z kapecytabiną [3, 4] i może być przyczyną wtórnych powikłań, konieczności zmniejszenia dawek leków, a także negatywnie wpływać na funkcjonowanie chorych [1]. Poniżej przedstawiono opis przypadku chorej z rozpoznaniem HER2-dodatniego raka piersi w stadium rozsiewu leczonej na Oddziale Onkologii Szpitala Specjalistycznego we Wrocławiu. Ze względu na nadmierną ekspresję receptora HER2 chora otrzymywała leki ukierunkowane molekularnie antagonizujące HER2...

U około 20–25% chorych na raka piersi stwierdza się nadmierną aktywność receptora naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (HER2), co wiąże się z bardziej agresywnym przebiegiem choroby [1, 2]. Dotychczas dopuszczono do leczenia dwa leki antagonizujące receptor HER2 — trastuzumab i lapatynib. Lapatynib — niskocząsteczkowy inhibitor kinaz tyrozynowych — jest stosowany w leczeniu raka piersi w stadium rozsiewu, w schemacie z kapecytabiną lub letrozolem [3–6]. Rzadkim powikłaniem leczenia jest toksyczność wątrobowa w postaci wzrostu aktywności aminotransferaz i hiperbilirubinemii. U większości chorych po zmniejszeniu dawki lapatynibu dochodzi do ustąpienia lub zmniejszenia nasilenia tych działań niepożądanych i możliwe jest dalsze prowadzenie leczenia [3–6]...

Mimo niewątpliwego postępu, jaki osiągnięto na polu diagnostyki i leczenia chorych na raka piersi we wczesnych stadiach zaawansowania, u istotnego odsetka pacjentów nadal dochodzi do rozsiewu choroby. Rak piersi pozostaje najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych u kobiet w Polsce [1]. Nadmierna ekspresja receptora HER2 u chorych na raka piersi wiąże się gorszym rokowaniem [2, 3] i jest wskazaniem do zastosowania leków ukierunkowanych na receptor HER2, takich jak trastuzumab i lapatynib [4]...

Lapatynib w skojarzeniu z kapecytabiną to racjonalna opcja dalszej terapii chorych na uogólnionego raka piersi z nadmierną ekspresją receptora HER2, wcześniej leczonych trastuzumabem. Typowymi działaniami niepożądanymi związanymi z przyjmowaniem lapatynibu są biegunki i toksyczności skórne. Poniżej przedstawiono przypadek pacjentki z uogólnionym rakiem piersi, u której w przebiegu leczenia lapatynibem w skojarzeniu z kapecytabiną wystąpiły działania niepożądane. Pomimo konieczności zmniejszenia dawek obu leków właściwe leczenie wspomagające pozwoliło na kontynuację terapii przeciwnowotworowej...

Hiperbilirubinemia jest znanym powikłaniem leczenia lapatynibem oraz kapecytabiną, choć przypadki o dużym nasileniu występują stosunkowo rzadko [1–4]. Nieprawidłowe parametry wątrobowe mogą być także objawem progresji nowotworu, zwłaszcza w przypadku obecności przerzutów do wątroby, którym towarzyszy zwiększone stężenie bilirubiny i podwyższona aktywność enzymów wątrobowych [3]. Ważne jest więc różnicowanie przyczyn hiperbilirubinemii w trakcie leczenia lapatynibem i kapecytabiną. Poniżej przedstawiono przypadek chorej na raka piersi z przerzutami do ośrodkowego układu nerwowego (OUN) i wątroby, u której w trakcie leczenia lapatynibem z kapecytabiną wystąpił wzrost stężenia bilirubiny...

Nadmierna ekspresja receptora HER2 u chorych na raka piersi występuje u około 20% pacjentów i stanowi niekorzystny czynnik rokowniczy [1]. Wprowadzenie terapii celowanej wpłynęło na poprawę rokowania w tej grupie chorych [2–6]. Obecnie po niepowodzeniu leczenia trastuzumabem u chorych na rozsianego raka piersi stosuje się lapatynib w skojarzeniu z kapecytabiną. W trakcie długotrwałego leczenia paliatywnego ważne jest monitorowanie profilu toksyczności. W niniejszym opisie przedstawiono przypadek chorej, u której w trakcie leczenia lapatynibem w skojarzeniu z kapecytabiną obserwowano typowe dla tego schematu terapii działania niepożądane...